2019 was verreweg het meest veelbewogen jaar tot nu toe voor de flexibele kantorenmarkt, waarbij de sector het gesprek van de dag was op wereldwijde schaal. De vraag naar flexibele kantoorruimte bleef exponentieel groeien en we zagen aanbieders uitbreiden naar nieuwe markten, ondanks de veelbeschreven uitdagingen waarvoor de sector stond. Dus wat kunnen we verwachten in 2020? Meer van hetzelfde, of zullen we nieuwe trends zien opkomen als de markt zich aanpast aan de veranderende economische factoren? De flexibele kantoorspecialist van Savills, Workthere, zet de belangrijkste thema’s voor volgend jaar op een rijtje.
"Flexibele kantoorruimte was afgelopen jaar het gesprek van de dag. Ondanks alle berichtgeving rondom WeWork, heeft de sector een enorme positieve groei doorgemaakt. De vraag naar flexibele kantoorruimte neemt geenszins af, en de vraag komt zowel uit de hoek van de grote (internationale) corporate bedrijven als de kleinere en opstartende bedrijven. Er komen steeds meer flexibele kantoorconcepten bij, en ook traditionele kantooreigenaren bieden tegenwoordig zelf flexibele ruimte aan. Hierdoor zal de concurrentie binnen de sector sterk toenemen en wordt het steeds belangrijker voor aanbieders om zich te onderscheiden van de rest om een plekje in de markt te veroveren en te behouden en op een duurzame manier te kunnen groeien."
De belangrijkste trends:
De flexibele kantoorruimte sector is nauw verbonden met de horecasector, waar de klant koning is en goede service onmisbaar is. Bedrijven kunnen makkelijk van flexconcept wisselen, en daarom is het van groot belang dat goede service hoog op de agenda van de aanbieders staat.
De flexconcepten die volgend jaar het meest kwetsbaar zijn, zijn ons inziens de aanbieders die een verouderde of slechte service aanbieden in gebieden net overaanbod. Met name de locaties die in 2015 een huurovereenkomst hebben getekend en naar alle waarschijnlijkheid in 2020 hun huurovereenkomst moeten herzien. De huurprijzen van conventionele kantoorruimte zijn de afgelopen 5 jaar flink gestegen, waar de prijs per bureau over het algemeen gelijk is gebleven (terwijl in dezelfde periode design en voorzieningen flink vooruit zijn gegaan). Hierdoor komen locaties die het slecht doen of aanbieders die met name actief zijn in een bepaald gebied van een stad danig onder druk te staan.
Lange tijd was de definitie van flexibele kantoorruimte en conventionele kantoorruimte relatief zwart-wit, maar we zien nu dat de lijn tussen de twee steeds vager wordt nu er steeds meer verschillende concepten, aanbieders en ruimtes op de markt komen.
Deze trend zal wel langer de tijd nodig hebben dan alleen 2020 om zich volledig te voltrekken, maar Workthere verwacht dat het inzetten van flexibele kantoorruimte voor grote bedrijven de norm zal worden, in plaats van alleen maar ‘hip’. Apple, BP, Facebook, Samsung, Alibaba, Samsung, Microsoft en GlaxoSmithKline zijn slechts een handvol wereldwijde bedrijven waarbij flexibele kantoorruimte onderdeel uitmaakt van de huisvestingsstrategie. Aantrekken en behouden van talent, efficiënter gebruikmaken van ruimte, stimuleren van samenwerking en verbetering van de productiviteit zijn slechts enkele van de redenen waarom bedrijven een deel van hun personeel in flexibele kantoren plaatsen.
- Bewustzijn rondom duurzaamheid
2019 was ook het jaar van de klimaatspijbelaars en milieuactivisten. Veel flexibele kantooraanbieders zijn zich bewust van hun footprint en hebben milieuvriendelijke meubels, eerlijk geproduceerde koffie en recyclingfaciliteiten in hun gebouwen. Er valt zeker meer te halen op het gebied van duurzaamheid in de gehele sector, maar er kan ook meer aandacht worden besteed aan hoe de huidige initiatieven worden gedeeld met de gebruikers van flexibele kantoorruimte.
Onderzoek van Workthere toont aan dat bijna tweederde van de flexibele kantoormedewerkers het belangrijk vindt dat hun werkomgeving milieubewust is, maar dat minder dan de helft van de medewerkers tevreden is over de duurzaamheid van hun huidige werkplek. Nu de milieubewuste generatie Z (Gen Z) de arbeidsmarkt gaat betreden zal er beter gecommuniceerd moeten worden over de duurzaamheid van kantoorruimte, en hoe deze verbeterd gaat worden. Dit zou kunnen in de vorm van formele rapportages of meer informele maandelijkse nieuwsbrieven naar de leden van flexibele kantoorconcepten.
"Het voortdurende succes van de flexibele kantorenmarkt is sterk afhankelijk van de aanbieders deze ‘space-as-a-service’, en of zij voldoende inspelen op de huidige en toekomstige vraag van kantoorgebruikers. Thema’s zoals duurzaamheid, productiviteit en technologie bieden nog enorm veel ruimte voor verbetering in de sector, en bieden ook kansen om onderscheidende kantoorruimte te ontwikkelen die voldoet aan de veranderende behoeften en eisen van werknemers."
