Als je kijkt naar de internationale coworking-markt wordt het al snel duidelijk dat sommige landen uitblinken qua aanbod. Het Verenigd Koninkrijk bijvoorbeeld, heeft een heel uitgebreid aanbod en met name London staat al jarenlang bekend als belangrijke hub voor flexibele kantoorruimte.
Londen heeft meer dan 1200 coworking locaties (ter vergelijking; New York heeft er maar 600), en meer dan 300 verschillende operators. Dit varieert van gevestigde namen zoals WeWork en IWG, tot onafhankelijke concepten zoals Worker’s League en het familiebedrijf Finsbury. WeWork is de afgelopen tijd natuurlijk veel in het nieuws, maar vergis je niet, het concept coworking is zeker niet nieuw; ik werk zelf al meer dan een decennium met veel plezier in deze sector! Wel zou je kunnen stellen dat het concept de afgelopen jaren een beetje door de wasstraat is gehaald, met de opkomst van nieuwe en gevestigde merken die zichzelf hebben gepositioneerd als betrouwbare aanbieders van innovatief kantoorontwerp.
The Office Group is zo’n voorbeeld van hoe een merk, dat meer dan 15 jaar geleden werd opgericht, in staat is geweest om duurzaam te groeien en te overleven in een competititeve markt. Het bedrijf heeft nu ruim 44 locaties in het VK, breidt uit naar Duitsland en heeft verdere internationale expansie aangekondigd. The Office Group heeft het voor elkaar gekregen om ‘on trend’ en relevant te blijven door zich te blijven onderscheiden, met een sterke focus op het design en de look & feel van de kantoren, met elk een eigen karakter.
In het afgelopen decennium heb ik 2 belangrijke groeifactoren kunnen identificeren voor coworking in het VK. Ten eerste de enorme toename van het aantal nieuw opgerichte bedrijven na de crisis. Elk jaar opnieuw werd er een recordvolume geinvesteerd in nieuwe start-ups en scale-ups, voor wie flexibiliteit zo belangrijk is vanwege het schalen of falen van deze jonge bedrijven. Bovendien hebben deze beginnende bedrijven het kapitaal niet om langlopende huurovereenkomsten aan te gaan. Om die reden begonnen we toen een toename te zien van het aantal nieuwe co-working en flexconcepten om aan deze vraag te voldoen.
Ten tweede zorgden ook de lange termijn huurovereenkomsten en het feit dat het verhuurproces erg ‘verhuurdergericht’ is ervoor dat co-working niet alleen populair werd bij start-ups, maar ook bij MKB-bedrijven en grote corporates aan populariteit won. ‘Space as a Service’ is wel aanlokkelijk in een markt waarin het verhuurproces veel gunstiger is voor de verhuurder dan voor de huurder, die zich van 10-15 jaar moet commiteren aan een ruimte, aanzienlijke CapEx investeringen moet doen om het kantoor in te richten, en deze inrichting aan het einde van de huurovereenkomst ook weer moet verwijderen! Dit hele proces maakt het voor een huurder niet makkelijk om kantoorruimte aan te huren, en middelgrote en grote bedrijven liever flexibel gaan huren dan hun huidige huurovereenkomst verlengen.
De co-working markt in Europa, nog relatief ‘jong’ in vergelijking met die van het VK, de VS en Azie, heeft de afgelopen jaren een enorme transformatie doorgemaakt. Bedrijven van klein tot groot kiezen ervoor om hun conventionele kantoorruimte in te ruilen voor flexibele kantoorruimte, en niet alleen voor de korte termijn. Engelse merken zoals The Office Group en Huckletree zijn al uitgebreid naar Duitsland en Ierland, en operators zoals Offices for You zijn in Nederland succesvol met een Brits business model.
Er ontstaan echte co-working hotspots binnen Europa, en dit heeft uiteraard effect op de huidige voorraad. In sommige locaties, zoals Dublin, Parijs en Amsterdam, is de vraag zo ongekend hoog, dat het tekort aan aanbod de prijzen opdrijft. In Parijs zie je nu zelfs prijzen van € 900 per bureau per maand! Aanzienlijk hoger dan het Londense gemiddelde van € 700 per maand.
De operators profiteren allemaal van de relatief lage kantorenleegstand in de grote steden van Europa. Nu steeds meer internationale bedrijven uitbreiden naar belangrijke Europese steden, hebben die bedrijven ook eigenlijk geen andere keuze dan co-working of flexibele kantoorruimte. Dit zal de groei van de sector nog verder stimuleren. Daarbij verwacht ik dat Venture Capital investeringen zullen toenemen zoals we dat ook in het VK hebben gezien, waardoor de vraag vanuit startups en ZZP’ers ook zal toenemen.
Verwacht ik dat de co-working trend doorzet in Europa? In één woord; ja. De Britse markt blijft onvermoeibaar doorgroeien (met name buiten Londen), en ik verwacht vergelijkbare groeipatronen in Europa. Vooral in de markten (zoals Duitsland, Finland en Denemarken) die wel wát groei hebben gezien, maar nog aanzienlijke ruimte is voor verdere groei. En aangezien uit het Workthere’s What Coworking Want onderzoek blijkt dat slechts 6% van de werknemers in flexibele kantoorruimtes ontevreden is over hun werkplek, mag van mij de co-working trend heel Europa veroveren!
lees hier ons volledige persbericht
Ben je op zoek naar een kantoor of wil je jouw kantoor verhuren? Onze experts staan klaar om je te helpen.